Nếu bạn đang luyện thi IELTS và muốn chinh phục band 7.0+ trong Writing Task 1, đặc biệt với các biểu đồ hoặc bảng chứa dữ liệu phần trăm, thì bài viết này là dành cho bạn! Thực tế thì dạng đề có dữ liệu % được đánh giá là những dạng đề dễ hơn trong phần thi IELTS Writing task 1, nhưng để đạt band điểm cao thì cũng có những yếu tố cần được lưu ý đấy nhé. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tránh những cách diễn đạt không tự nhiên và khiến bạn chưa đạt band điểm cao với các dữ liệu %, cải thiện các yếu tố giúp đạt band điểm cao hơn nha.
Dữ liệu phần trăm thường xuất hiện trong các dạng bài Task 1 như biểu đồ tròn (pie chart), biểu đồ cột (bar chart), bảng (table), hoặc biểu đồ đường (line graph). Tuy nhiên, nếu bạn chỉ viết những câu như “phần trăm là X%” hoặc lặp lại từ “percentage” liên tục, giám khảo sẽ nhanh chóng xếp bạn vào nhóm thí sinh band 5.0-6.0. Để đạt band cao, chúng ta cần phải lưu ý 3 yếu tố sau đây:
Từ vựng đa dạng: Tránh lặp từ và dùng các cách diễn đạt học thuật
Cấu trúc câu linh hoạt: Biến đổi câu để thể hiện khả năng ngữ pháp
Độ chính xác: Diễn đạt số liệu đúng và tự nhiên, phù hợp với văn phong giám khảo
Dưới đây là các "bí quyết" giúp bài viết của bạn được đánh giá ở band điểm cao hơn nè.
Từ “percentage” (phần trăm) và “proportion” (tỷ lệ) là hai từ mà đa số các thí sinh của chúng ta thường sử dụng, đôi khi là lạm dụng. Giám khảo chấm thi nhận thấy rằng các bài viết band thấp (5.0-6.0) hay lặp lại hai từ này, khiến bài viết đơn điệu và thiếu học thuật. Nếu bạn đọc nhiều các bài mẫu band điểm cao từ giám khảo/cựu giám khảo IELTS, bạn sẽ thấy có 1 điểm chung đó là họ ít khi dùng “percentage” hay “proportion”. Nếu có, họ sẽ sử dụng một cách chọn lọc và không lặp lại quá nhiều.
Vậy nên, nếu muốn được đánh giá cao hơn, các bạn hãy cố gắng để hạn chế sử dụng 2 từ này nhé:
Thay “percentage” bằng các từ/cụm như share (phần), rate (tỷ lệ), figure (con số), hoặc level (mức độ)
Dùng động từ để diễn đạt thay vì danh từ, ví dụ: “accounted for X%” (chiếm X%) hoặc “stood at X%” (đạt X%)
Chỉ dùng “proportion” khi cần nhấn mạnh tỷ lệ tổng quát, và hạn chế lặp lại
Dưới đây là một số ví dụ cách dùng từ:
Cấu trúc “The percentage of [N] was .....%” (phần trăm của [....] là ......%) được các thí sinh của chúng ta sử dụng rất phổ biến. Thực tế thì cấu trúc này không sai ngữ pháp nhưng, nhưng giám khảo coi đây là cách diễn đạt thiếu tự nhiên trong bài viết học thuật.. Mặc dù cấu trúc này không sai ngữ pháp, nhưng bạn sẽ thấy cấu trúc này không được sử dụng nhiều trong các bài mẫu band cao, vì giám khảo ưu tiên các cách diễn đạt linh hoạt và học thuật hơn. Để đạt band 7.0+, bạn cần thay thế cấu trúc này bằng các cách viết tự nhiên, phù hợp với văn phong IELTS nhé.
Chúng ta có thể tránh sử dụng cấu trúc này bằng một vài cách sau:
Dùng động từ thay vì danh từ “percentage”, ví dụ: “N accounted for X%” hoặc “X% of N were…”.
Đảo cấu trúc câu để nhấn mạnh số liệu thay vì danh từ. Ví dụ, thay vì “The percentage of women was 40%”, hãy viết “Women constituted 40% of the total.”
Nếu cần dùng “percentage”, hãy kết hợp với các cụm từ như “a higher percentage of N” trong câu so sánh, thay vì dùng làm chủ ngữ chính
Ví dụ:
* Lưu ý: Cấu trúc “The percentage of N was X%” không sai ngữ pháp và có thể chấp nhận được trong một số trường hợp, đặc biệt nếu bạn đang viết nhanh hoặc cần nhấn mạnh số liệu cụ thể. Tuy nhiên, lạm dụng cấu trúc này sẽ khiến bài viết thiếu sự tinh tế, làm giảm điểm Lexical Resource và Grammatical Range nha.
Rất nhiều bạn có cách viết dài dòng như “the percentage of people who [.....]”, nhưng giám khảo đánh giá cao cách viết gọn gàng, học thuật hơn, chẳng hạn “the proportion [doing something]”. Cấu trúc này tạo ra một cụm danh từ phức tạp, được coi là “excellent” trong mắt giám khảo. Vậy nên, muốn đạt band điểm cao hơn, bạn cần lưu ý ngay nè:
Lược bỏ “of people” và dùng danh động từ (gerund) để mô tả hành động. Ví dụ, thay vì “the percentage of people studying part-time”, hãy viết “the proportion studying part-time”.
Sử dụng cấu trúc này làm chủ ngữ của câu để tăng tính học thuật.
Ví dụ
Một lỗi phổ biến nữa của nhiều bạn chính là so sánh phần trăm theo kiểu “gấp .... lần”, ví dụ: “The percentage of urban residents was three times higher than rural residents”. Thực tế thì cách so sánh này chỉ phù hợp với số liệu tuyệt đối (như tấn, số người), không đúng với phần trăm vì phần trăm là giá trị tương đối. Vậy nên:
Thay vì nói “gấp ... lần”, chúng ta hãy so sánh trực tiếp hoặc dùng cụm như “X times as high as” nếu cần nhấn mạnh nhé.
Tốt nhất, mô tả sự chênh lệch bằng “percentage points” (tham khảo thêm ở phần 5 phía dưới) hoặc các từ như “outnumbered”, “exceeded”.
Ví dụ:
Khi mô tả sự thay đổi giữa hai số liệu phần trăm, khác nhiều thí sinh vẫn viết câu dạng: “The percentage increased by 10% from 20% to 30%”. Cách viết này không chính xác, vì “tăng 10%” có nghĩa là tăng 10% của giá trị ban đầu (ví dụ: 20% tăng 10% chỉ là 22%). Giám khảo mong đợi bạn dùng “percentage points” để mô tả sự chênh lệch chính xác đấy nhé.
Vậy phải làm thế nào?
Khi phần trăm tăng từ A% lên B%, sự chênh lệch là (B - A) percentage points. Ví dụ, từ 20% lên 30% là tăng 10 percentage points.
Chỉ dùng “increased by X%” khi nói về số liệu tuyệt đối, như “Sales increased by 10% from 100 tons to 110 tons”.
Ví dụ:
Để bạn thấy rõ cách áp dụng, dưới đây là một bài viết Task 1 mẫu dựa trên một bảng dữ liệu giả định về tỷ lệ người lao động trong các ngành nghề tại Việt Nam từ 2010 đến 2020. Chúng ta hãy cùng luyện tập nhé:
Đề bài: The table shows the percentage of male and female workers in three sectors (очник
System: agriculture, industry, services) in Vietnam in 2010 and 2020.
Sector | Male (2010) | Female (2010) | Male (2020) | Female (2020) |
|---|---|---|---|---|
Agriculture | 40% | 45% | 30% | 35% |
Industry | 30% | 20% | 35% | 25% |
Services | 30% | 35% | 35% | 40% |
Bài viết tham khảo:
The table illustrates the distribution of male and female workers across three sectors—agriculture, industry, and services—in Vietnam in 2010 and 2020.
Overall, the share of workers in agriculture declined for both genders over the decade, while employment in industry and services saw notable increases, particularly among females. Women also surpassed men in the services sector by 2020.
In 2010, the proportion employed in agriculture was higher among females (45%) than males (40%). By 2020, these figures had fallen by 10 percentage points for both, reaching 35% and 30%, respectively. Conversely, industry saw growth, with male workers rising from 30% to 35% and females increasing by 5 percentage points, from 20% to 25%.
The services sector witnessed the most significant shift. Female workers in this sector accounted for 35% in 2010, slightly higher than males at 30%. By 2020, their share had climbed to 40%, outpacing males, who stood at 35%.
Việc xử lý dữ liệu phần trăm trong IELTS Writing Task 1 không chỉ đòi hỏi sự chính xác mà còn cần sự tinh tế trong cách diễn đạt. Bằng cách áp dụng 5 bí quyết mà SOL chia sẻ bên trên—hạn chế “percentage/proportion”, tránh cấu trúc cứng nhắc, dùng cụm danh từ phức tạp, không so sánh “gấp X lần”, và sử dụng “percentage points”—bạn sẽ khiến bài viết của mình nổi bật trong mắt giám khảo. Hãy luyện tập chăm chỉ và tin tưởng vào khả năng của mình. Chúc bạn sớm đạt band 7.0+ trong IELTS Writing nhé.
